Her şey zıddıyla bilinir. Hadisin beyanıyla, müminler de cehenneme uğrayıp geçecektir ki, cennetin kıymetini bilsinler. Rahatlık, zorluktan sonra anlaşılır. Bu yüzden rahatlık kadar zorluk, iyilik kadar kötü görünen şeyler de hayatın önemli birer parçasıdır. Bu önemli bir bakış açısıdır. Yaşanan süreç, bize bu bakış açısını kazanmaya, içselleştirmeye, hazmetmeye sevk ediyor.

**

Hem Kuran’ın hem de sosyal hayatın ana esaslarından biri adalettir. Adalet, kıymeti yüksek bir fazilet, hak ve vazife olduğundan, toplumun her ferdinin onu koruması gerekir. İdarecilerin adaletli olmaları gerektiği gibi, insanlar da hak ve adaleti aramada ellerinden gelen meşru mücadeleyi yapmalıdırlar. Adalet ancak böyle karşılıklı çabanın neticesinde topluma mâl olacaktır.

**

On yıllarca iğreti bir şekilde duran hak ve özgürlükler konusu, yaşanan süreçle beraber daha fazla gündemimize girdi, bundan sonra da hep gündemimizde olacak. İşte bu farkındalık ve mücadele azmi bile, şu yaşadığımız sıkıntıların bir neticesi olarak çok büyük bir kazançtır.